Κρυολόγημα & Ιώσεις . Που οφείλονται;

Το κρυολόγημα και οι ιώσεις κάθε χειμώνα είναι γεγονός πως πληθαίνουν, καθώς όσο μειώνεται η θερμοκρασία τόσο αυξάνεται και η τάση για συνωστισμό σε εσωτερικούς χώρους, κάνοντας τη μετάδοση των ιών που είναι υπεύθυνοι για τα κρυολογήματα και τις ιώσεις πολύ πιο εύκολη. Τα πιο κοινά συμπτώματα  στα κρυολογήματα και τις ιώσεις που εμφανίζονται είναι:

• Πυρετός
• ρινική καταρροή
• βήχας

 τα οποία όμως μπορούν να οφείλονται σε μια πληθώρα διαφορετικών ιών.

Ποιοι ιοί παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα με το κρυολόγημα και τις κοινές ιώσεις;

SaRs-CoV2

O κορονοϊός, γνωστός ως SARS-CoV-2, προκαλεί την ασθένεια COVID-19. Πιθανά συμπτώματα της λοίμωξης από τον ιό SARS-CoV-2 είναι τα εξής:

• Πυρετός
• Βήχας
• Κόπωση
• Πονόλαιμος
• Καταρροή
• Μυαλγία
• Πονοκέφαλος
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Απώλεια γεύσης ή όσφρησης

Τα πιο συχνά από αυτά είναι ο πυρετός, ο βήχας και η κόπωση, και η σοβαρότητα αυτών ποικίλει. Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν ήπιας έντασης συμπτώματα, ενώ ένα ποσοστό θα αναπτύξει σοβαρές επιπλοκές που χρήζουν ιατρικής βοήθειας. Υπάρχουν περιπτώσεις επίσης, κατά τις οποίες οι ασθενείς δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα, μπορούν όμως να μεταδώσουν την ασθένεια. Τα συμπτώματα διαρκούν κάποιες μέρες ή εβδομάδες, ενώ κάποιες φορές έχουν ακόμη μεγαλύτερη διάρκεια προκαλώντας “long-COVID”, το οποίο βρίσκεται ακόμη υπό μελέτη.

Κατά διαστήματα ο ιός μεταλλάσσεται με αποτέλεσμα την επικράτηση συγκεκριμένων μεταλλάξεων ανα χρονική περίοδο, με πιο πρόσφατη τη μετάλλαξη Β.Α.5 , και την μετάλλαξη Κένταυρο (Β.Α.2.75), μια υποπαραλλαγή της μετάλλαξης Omicron. Η συμπτωματολογία ωστόσο, δεν έχει σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις υπάρχουσες μεταλλάξεις.

Ιός της Γρίπης

Ο ιός της γρίπης (Influenza) μπορεί να διακριθεί σε 4 κατηγορίες: A, B, C, D, με ποιο συχνό τύπο τον ιό της γρίπης Α. Κάθε τύπος γρίπης διακρίνεται περαιτέρω σε υποκατηγορίες ή ορότυπους. Από τους παραπάνω τύπους μόνο οι Α και Β μπορούν να προσβάλλουν τον άνθρωπο, γι’ αυτό και τα εμβόλια της γρίπης που ανανεώνονται κάθε χρόνο περιέχουν τους κοινούς ορότυπους της γρίπης Α, Η1Ν1 και Η3Ν2, καθώς και τον τύπο Β που προκαλεί ηπιότερη νόσο. Τα συνήθη συμπτώματα που εμφανίζονται είναι τα παρακάτω:

• Πυρετός
• Βήχας
• Πονόλαιμος
• Καταρροή
• Μυαλγία
• Πονοκέφαλος
• Κόπωση
• Εμετός
• Διάρροια

Ο εμετός και η διάρροια εμφανίζονται πιο συχνά σε παιδιά παρά σε ενήλικες,  και τα συμπτώματα διαρκούν περίπου μια εβδομάδα.

Κοινό κρυολόγημα

Το κοινό κρυολόγημα μπορεί να προκληθεί από πάνω από 200 ιούς, και συχνότερα από τον ρινοϊό. Είναι πολύ μεταδοτικό και υπολογίζεται πως ένας ενήλικας θα το περάσει έως και 4 φορές κάθε χρόνο, ενώ τα παιδιά ακόμα περισσότερες φορές. Μπορεί να είναι η αιτία των παρακάτω συμπτωμάτων:

• Καταρροή
• Πονόλαιμος
• Βήχας
• Φτέρνισμα
• Υγρά μάτια
• Πυρετός

Ο πυρετός είναι πιο σπάνιο σύμπτωμα στην περίπτωση του κοινού κρυολογήματος και συνήθως δεν ξεπερνιούνται οι 38°C, ενώ συνολικά, τα συμπτώματα μπορούν να διαρκέσουν από 10 έως 14 ημέρες.

Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός

Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) είναι ένας κοινός ιός που προκαλεί λοίμωξη της αναπνευστικής οδού. Είναι ιδιαίτερα κοινός στην βρεφική ηλικία, αφού μέχρι την ηλικία των 2 ετών έχουν προσβληθεί από αυτόν τα περισσότερα παιδιά. Σε παιδιά με συγγενείς καρδιοπάθειες καθώς και πρόωρα βρέφη μπορεί να εκδηλωθεί σοβαρή νόσος, και μάλιστα να οδηγήσει σε πνευμονία και βρογχιολίτιδα. Αντίθετα,  στους ενήλικες παρουσιάζονται συνήθως συμπτώματα που παρομοιάζουν ήπιο κρυολόγημα, εκτός αν υπάρχουν υποκείμενες παθήσεις, καταβεβλημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή πρόκειται για ηλικιωμένο ασθενή, όπου η σοβαρότητα και επικινδυνότητα της νόσου αυξάνεται. Πιο συχνά συμπτώματα, οποία εξαφανίζονται έπειτα από 1-2 εβδομάδες, είναι τα εξής:

• Πυρετός
• Βήχας
• Καταρροή
• Απώλεια όρεξης
• Φτέρνισμα
• Αναπνοή με συριγμό

Αδενοϊοί

Οι αδενοϊοί είναι μια μεγάλη ομάδα ιών με αρκετούς υποτύπους που μπορούν να προκαλέσουν εμπύρετες λοιμώξεις του αναπνευστικού, γαστρεντερικού, οφθαλμικού και σπανιότερα του νευρικού συστήματος. Σε υγιής ανθρώπους τα συμπτώματα της λοίμωξης από αδενοϊό είναι ήπια. Το ίδιο όμως, δεν ισχύει για άτομα με καρδιολογικές και αναπνευστικές παθήσεις ή με εξασθενημένο ανοσοποιητικό, όπου η πιθανότητες για σοβαρή εκδήλωση νόσου γίνονται περισσότερες. Ενδεικτικά,  κάποια συμπτώματα και επιπλοκές που εμφανίζονται είναι τα παρακάτω:

• Πυρετός
• Πονόλαιμος
• Βρογχίτιδα
• Πνευμονία
• Επιπεφυκίτιδα

Κατά πόσο υπάρχει αλληλεπικάλυψη συμπτωμάτων;

Όπως φαίνεται από την παραπάνω περιγραφή των πιο συνηθισμένων ιογενών λοιμώξεων υπάρχει μεγάλη αλληλεπικάλυψη συμπτωμάτων. Όσον αφορά τον SARS-COV-2, τη γρίπη και τον RSV τα κοινά βασικά συμπτώματα του πυρετού και του βήχα μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση σχετικά με το ποιος ιός βρίσκεται πίσω από αυτά. Ο COVID-19 παρ’ όλα αυτά διαφοροποιείται με την απώλεια γεύσης και όσφρησης που μπορεί να επιφέρει, ενώ χαρακτηριστικό του RSV είναι η αναπνοή με συριγμό. Στον παρακάτω πίνακα έχει γίνει μια σύνοψη των πιο κοινών συμπτωμάτων των τριών αυτών ιών.

Υπάρχουν άλλες αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα;

Πέρα από τα ιογενή αίτια, αρκετές φορές τα συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης μπορεί να είναι αποτέλεσμα βακτηριακής λοίμωξης. Ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό για παράδειγμα μπορεί να προκαλέσει οξύ πονόλαιμο, που είναι και το χαρακτηριστικό του σύμπτωμα, καθώς πυρετό, μυαλγία και πονοκέφαλο. Σημαντικό στην περίπτωση που υποπτευθεί λοίμωξη από στρεπτόκοκκο είναι να γίνεται strep test, ώστε να επιβεβαιωθεί η αιτία των συμπτωμάτων, και να ληφθεί διαφορετική αγωγή αναλόγως της ύπαρξης ιικής ή βακτηριακής λοίμωξης. Μια ακόμη πάθηση που οφείλεται στον στρεπτόκοκκο είναι η βακτηριακή πνευμονία, όπου πάλι παρατηρείται η εμφάνιση πονοκεφάλων και μυϊκών πόνων καθώς και βήχας, δύσπνοια και αδιαθεσία. Η βακτηριακή πνευμονία είναι σοβαρότερη από την ιογενή, αλλά αυτά τα παρόμοια συμπτώματα μπορεί να μην κάνουν ξεκάθαρη την βακτηριακή της φύση από την αρχή.  Άλλες βακτηριακές λοιμώξεις με παρόμοια συμπτωματολογία, αν και πιο σπάνια, είναι η νόσος των λεγεωναρίων και ιδιαίτερα η περισσότερο ήπια κλινική μορφή της (πυρετός Pontiac) που μοιάζει με τη γρίπη, καθώς και πνευμονίες που οφείλονται σε είδη βακτηρίων των γενών Χλαμύδια και Μυκόπλασμα.

Πόσο αξιόπιστα είναι τα αποτελέσματα;

Για την σωστή διάγνωση του αίτιου της λοίμωξης μπορεί να πραγματοποιηθεί μοριακό τεστ PCR, η στις περιπτώσεις των COVID-19 και της γρίπης ταχύ τεστ αντιγόνου (Rapid test). Τα rapid test χαρακτηρίζονται από υψηλή ειδικότητα και χαμηλότερη ευαισθησία, δηλαδή είναι περισσότερο πιθανό το αποτέλεσμα να είναι ψευδώς αρνητικό παρά ψευδώς θετικό. Μάλιστα, σε μελέτες της αξιοπιστίας των τεστ αυτών σε περιπτώσεις εντοπισμού πολλαπλών ψευδών θετικών αποτελεσμάτων, η αιτία εντοπίστηκε στην παραγωγή προβληματικής παρτίδας. Τα μοριακά τεστ (RT-PCR) από την άλλη έχουν πολύ μεγαλύτερη ευαισθησία, και έχει υπολογιστεί πως η πιθανότητα ψευδούς θετικού αποτελέσματος είναι αμελητέα. Επομένως, τα δυο αυτά είδη τεστ σε συνδυασμό μπορούν να επιβεβαιώσουν το ένα το άλλο, ειδικά στην περίπτωση που ο εξεταζόμενος είναι ασυμπτωματικός.

Διαθέσιμες εξετάσεις για την τυποποίηση ιών γρίπης, Ιών COVID-19, στη StartBio

Το μεγάλο ποσοστό αλληλεπικάλυψης των συμπτωμάτων των ιογενών λοιμώξεων δυσκολεύει την ακριβή διάγνωση του ιατρού με αποτέλεσμα κάποιες φορές τη στοχευμένη θεραπεία. Σε αυτές τις περιπτώσεις επιβάλλεται η χρήση μοριακών διαγνωστικών μεθόδων (RT-QPCR) για τη διάκριση και την αναγνώριση του σωστού παθογόνου ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα για τον Ιό που προκαλεί τα συμπτώματα. Οι διαθέσιμες εξετάσεις για τον εντοπισμό του συγκεκριμένου ιού ή συνδυασμό των ιών που μπορείτε να κάνετε στη StartBio είναι :